Jeziora i rzeki:
Na terenie gminy znajduje się osiem jezior o łącznej powierzchni około 5 km2. Jeziora te ukształtowały się w rynnach polodowcowych, tworzących niekiedy charakterystyczne ciągi np. Rogozińskie (126 ha) i Budziszewskie (163 ha). Pozostałe położone malowniczo jeziora to: J. Czarne, J. Małe, J. Prusieckie, J. Nienawiskie Duże, J. Nienawiskie Małe i J. Boguniewskie.Jezioro Budziszewskie. Jego głębokość dochodzi maksymalnie do 14 m i jest ono typowym rynnowym jeziorem o długości 4.600 m i max szerokości 520 m. Jezioro to jest bardzo ładnie skomponowane w otaczające je lasy, w których znajdują się liczne ośrodki wypoczynkowe. Przez jezioro przepływa Mała Wełna łącząc je w górę z J. Rocińskim, a w dół z J. Rogozińskim.Drugim co do wielkości jest Jezioro Rogozińskie (146,20 ha) w kształcie litery „L”. Jest ono nieco dłuższe od J. Budziszewskiego - 5090 m, ale też i węższe - 310 m. Północna część jeziora jest otoczona zabudową miasta Rogoźna, po tej samej stronie mieści się promenada.W części miejskiej, na prawym brzegu, znajduje się ośrodek rekreacyjno -wypoczynkowy wraz z polem namiotowym. W okresie letnim odbywają się tam liczne imprezy kulturalne i sportowe. Na przeciwległym brzegu położona jest plaża miejska i przystań Klubu Żeglarskiego „Kotwica”. Istnieje możliwość wypożyczenia sprzętu sportowego: żaglówki, kajaki, rowery wodne.
W lasach na północ od Jeziora Budziszewskiego znajduje się Jezioro Czarne (24,76 ha), długość 910 m i szerokości 350m, średnia głębokość 7,1 m. Jest ono niewątpliwie najczystszym jeziorem na terenie gminy, otoczone zewsząd lasami, które porastają jego strome brzegi.Trzecim co do wielkości jest Jezioro Prusieckie zwane Jeziorem Starskim o pow. 12,65 ha. Jest ono typową rynną o długości 2350 m, należy także do stosunkowo głębokich jezior – 14 m głębokości.Po obu brzegach wznoszą się strome skarpy porośnięte zadrzewieniem liściastym, poza którym widać pola uprawne. W południowej części znajduje się mały fragment lasu mieszanego. Natomiast na przeciwnym końcu widać zabudowania wsi Stare.Jezioro Prusieckie na północy łączy się ze strumykiem z rzeką Wełną, a na południu z Jeziorem Małym. Już sama nazwa wskazuje co do jego wielkości (powierzchnia 16,45 ha, długość 725 m). Jezioro o owalnym kształcie i brzegu porośniętym bujnym pasem trzcin. Zachodni brzeg porasta las liściasty przechodzący w duży kompleks borów sosnowych.W południowej części gminy znajduje się Jezioro Nienawiskie. Duże o pow. 24,65 ha i głębokości 8,8 m. W północnej części przylegają do jeziora zabudowania wsi Nienawiszcz, a w południowych lasach położone jest osiedle domków rekreacyjnych. Drugie takie osiedle powstaje w środkowej części wschodniego brzegu.W pobliżu znajduje się Jezioro Nienawiskie Małe (pow.6,21 ha, głębokość 6,5 m). Choć jest ono niewielkie, jednak bardzo urokliwe, wyśmienite miejsce dla szukających odpoczynku w ciszy, na łonie natury.
We wsi Boguniewo znajduje się Jezioro Boguniewskie o pow. 9,65 ha, jest ono najpłytszym z omawianych jezior, głębokość max 2,1. Brzegi porośnięte są szerokim i bujnym pasem trzcin, przechodząc łagodnie w łąki, a dalej w grunty orne.Główną rzeką omawianego obszaru jest Wełna wypływająca z Jeziora Wierzbiczańskiego, położonego 5 km na wschód od Gniezna i uchodząca do Warty w Obornikach. W zależności od szerokości, głębokość jej koryta waha się w granicach 80-130 cm. Od Rogoźna do Obornik Wełna przyspiesz bieg, spowodowany dużym spadkiem, dając złudzenie rzeki górskiej. Największym dopływem Wełny jest Mała Wełna, która po połączeniu się z Jeziorem Budziszewskim i Rogozińskim wpływa do niej, pomiędzy Wójtostwem a miejscem dawnego grodu kasztelańskiego w Rogoźnie. Prawobrzeżnym dopływem Wełny jest Rudka. W pobliżu wsi Cieśle posiada ona około 4 m szerokości i 0,6 m głębokości. Dodatkową atrakcją dla czynnie uprawiających kajakarstwo są spływy rzeką Wełną.
Rezerwaty:
Ciekawe i niezwykłe okazy przyrodnicze zyskały potwierdzenie swej wartości w postaci aktów prawnych ustanawiających ich ochronę. Cała szeroka dolina Wełny stanowi obszar chroniony. Znajdują się tu trzy rezerwaty przyrody: - Buczyna – utworzona w 1958 roku w kompleksie lasów bukowych 1,5 km na południe od Nienawiszcza. Na powierzchni 15,75 ha znajduje się las bukowy, dąb szypułkowy i grab. Ciekawostkę florystyczną stanowią występujące tu w runie: marzanka wonna, czartowa pospolita i perłówka jednokwiatowa. Wstęp do rezerwatu dozwolony jest tylko po wytyczonych leśnych drogach.- Wełna – rezerwat powstał w 1959 roku i obejmuje odcinek rzeki Wełny o długości 3,5 km pomiędzy mostem we wsi Wełna, a mostem wsi Jaracz Młyn. Znajduje się tam wiele malowniczych zakątków. Nurt rzeki jest bardzo wartki, poprzez progi spiętrzające wodę, rzeka przypomina potok górski. Jest to wprost wymarzone miejsce dla bytowania różnych gatunków glonów, które zabarwiają kamienie i skorupy małżów na czerwony kolor.Występuje tu także wiele rzadkich gatunków owadów, np. sieciarka strumycznik i ważka trzepla. Wśród ryb spotyka się brzanę, klenia i jelca, a wśród ptaków zimorodki i pliszki górskie. Ssakiem świadczącym o czystości wód jest bóbr, którego ofiarą padają osiki i wierzby oraz okazałe dęby.- Promenada – utworzona w 1987 roku na prawym brzegu rzeki Wełny we wsi Wełna. Na powierzchni 4,41 ha rośnie stary las dębowo – grabowy z okazałymi dębami i klonami polnymi. Miejsce to jest szczególnie urokliwe, kiedy kwitnie kokorycz pusta, ziarnopłon wiosenny, złoć żółta, miodunka ćma i kokorycz wielokwiatowa. Rezerwat ten można zwiedzać ścieżką od pałacu znajdującego się we wsi Wełna.Okolice Rogoźna obfitują w wiele dorodnych okazów drzew, z których część jest chroniona jako pomniki przyrody. Ich rejestr obejmuje 69 drzew i jeden głaz narzutowy. Wśród drzew zdecydowanie dominują dęby szypułkowe - 52, mniej liczne są lipy drobnolistne -5, buki -3, sosny -2, oraz lipa szerokolistna, wiąz, grab, jesion, bluszcz i orzech czarny. Największe skupiska pomników przyrody znajdują się w okolicach Siernik i Wełny.
GŁÓWNE SZLAKI TURYSTYCZNE
Chętnych, którzy pragną poznawać uroki naszej gminy prosimy, aby robili to wyznaczonymi i bezpiecznymi szlakami, jak np.:
Szlaki piesze znakowane:
Skoki - Jezioro Budziszewskie - Jezioro Rogozińskie - Rogoźno. Szlak czerwony, długość 16 km. Rogoźno - Cieśle - Pruśce - Jez. Wiatrowskie - Jezioro Łęgowo - Wągrowiec. Szlak czerwony, długość 19 km. Parkowo - Wełna - Jaracz Młyn - Rożnowo Młyn - Rudki - Oborniki. Szlak zielony, długość 18 km. Rogoźno PKP - Owczegłowy. Szlak czarny, długość 8 km.
Szlaki wodne Rzeką Wełną:
Wągrowiec - Rogoźno, długość 17 km.: Rogoźno - Oborniki, długość 32 km. Rzeką Małą Wełną: Skoki - Rogoźno, długość 14 km .
Trasy wycieczkowe w okolicach Rogoźna:
Rogoźno - Jezioro Rogozińskie(brzeg zachodni) - Owczegłowy Młyn - Sierniki - Marlewo - Rogoźno (trasa 16 km) Parkowo - Jaracz Młyn - Wełna - Rezerwat "Promenada" - Nowy Młyn - Ruda - Rogoźno (trasa 16 km).
Rowerowe:
Rogoźno -Studzieniec -Nienawiszcz -Rezerwat "Buczyna" - Słomowo -Boguniewo - Rogoźno (trasa 24 km). Rogoźno - Cieśle - Potulice - Tarnowo - Karolewo - Owieczki - Rogoźno (trasa 27 km).
Szlak cysterski:
Obrzycko - Szamotuły - Oborniki - Rogoźno - Wągrowiec.
|
